Zespoły bólowe w obrębie miednicy mniejszej dotykają kobiet w każdym wieku. Pacjentki zgłaszają się do ginekologa z przewlekłym bólem, który nie jest związany z cyklem menstruacyjnym. Schorzenie daje wiele objawów i może mieć różne podłoża. Zobacz, jak wygląda rozpoznanie i leczenie zespołów bólowych miednicy mniejszej.
Czym jest przewlekły zespół bólowy miednicy mniejszej?
Czy wiesz, że zespoły bólowe w obrębie miednicy mniejszej dotyczą zarówno kobiet, jak i mężczyzn? Ta dolegliwość wiąże się z odczuwaniem dyskomfortu w okolicach przedniej ściany brzucha oraz dolnej partii pleców. Około 10-40% wizyt w poradni ginekologicznej dotyczy właśnie tego problemu. Zespół bólowy obejmuje objawy powiązane z różnymi schorzeniami anatomicznymi i czynnościowymi w obrębie miednicy mniejszej. Mogą one dotyczyć pęcherza moczowego, odbytnicy, układu nerwowego, układu moczowo-płciowego oraz mięśni dna miednicy małej.
Ból w tym schorzeniu ma charakter ciągły i utrzymuje się przynajmniej przez 6 miesięcy. Nieleczony może utrudniać codzienne funkcjonowanie i prowadzić do stanów depresyjnych. Krótkotrwałą ulgę przynoszą środki przeciwbólowe i rozkurczowe — niestety, uczucie dyskomfortu szybko powraca. Zespół bólowy miednicy mniejszej wymusza na chorych zmniejszenie aktywności codziennej i zawodowej, co często negatywnie odbija się na kondycji psychicznej pacjentów.
Przyczyny bólu w okolicy miednicy mniejszej
Miednica jest położona w pobliżu narządów układu moczowego, rozrodczego, pokarmowego, naczyniowego i kostno-mięśniowego. Oznacza to, że przewlekły ból w jej obrębie może mieć różne przyczyny.
Źródłem dolegliwości często są schorzenia ginekologiczne, takie jak:
-
endometrioza,
-
mięśniaki macicy,
-
ciąża pozamaciczna,
-
guzy jajników,
-
zrosty w miednicy mniejszej.
Ból może być spowodowany wkładką wewnątrzmaciczną, która zwiększa ryzyko powstawania stanów zapalnych. Zespoły bólowe w obrębie miednicy mniejszej często są następstwem zespołu jelita drażliwego, śródmiąższowego zapalenia pęcherza moczowego, zapalenia wyrostka robaczkowego, przewlekłej niewydolności krążenia, czy zwyrodnień kręgosłupa. Czasem dyskomfort jest związany z dolegliwościami psychicznymi — ból to objaw depresji, nerwicy, stanów lękowych, a nawet zaburzeń snu.
Jakie czynniki podwyższają ryzyko występowania zespołu bólowego miednicy mniejszej?
Istnieje kilka hipotez dotyczących przyczyn i powstawania zespołu bólowego miednicy mniejszej. Zalicza się do nich m.in.:
-
zjawiska autoimmunologiczne,
-
uszkodzenie nabłonka moczowo-płciowego,
-
zaburzenia endokrynologiczne lub psychosomatyczne,
-
samoistne skurcze mięśni miednicy małej.
Badania naukowe wykazują, że najczęstszą przyczyną zespołu bólowego są endometrioza, zrosty pooperacyjne, zapalenie pęcherza moczowego i zespół jelita drażliwego.
Jak wygląda diagnostyka schorzenia?
Diagnostyka zespołów bólowych w obrębie miednicy mniejszej często jest długim i skomplikowanym procesem. Podczas pierwszej wizyty w gabinecie lekarz powinien przeprowadzić szczegółowy wywiad z pacjentką oraz wykonać badanie fizykalne. W trakcie rozmowy specjalista spróbuje odnaleźć czynniki wywołujące ból, ustalić chronologię pojawiania się objawów oraz dowiedzieć się, jak wpływają one na jakość życia chorej. Jednym z kryteriów rozpoznania schorzenia jest czas występowania dolegliwości bólowych — z reguły towarzyszą one pacjentce od kilku miesięcy. Większość chorych udaje się do lekarza dopiero wtedy, gdy ból nie ustępuje od roku, a nawet dłużej. Nieprzyjemne dolegliwości obejmują miednicę, a także podbrzusze i okolicę okołoodbytniczą.
Specjalista może skierować pacjentkę na dodatkowe badania, które obejmują na przykład:
-
morfologię,
-
analizę moczu,
-
wymaz bakteriologiczny z pochwy i szyjki macicy,
-
USG jamy brzusznej,
-
USG przezpochwowe.
Jeśli badania wykażą nieprawidłowości, specjaliści przeprowadzą pogłębioną diagnostykę lub wyznaczą ścieżkę leczenia. Wykluczenie schorzeń wcale nie oznacza, że pacjent jest zdrowy — to znak, że warto udać się na konsultację psychologiczną, ponieważ zespół bólowy może mieć podłoże psychogenne.
Leczenie zespołów bólowych miednicy mniejszej
W leczeniu zespołów bólowych w obrębie miednicy mniejszej wykorzystuje się zarówno środki farmakologiczne, jak i zabiegi chirurgiczne. Rodzaj terapii jest uwarunkowany m.in. przez etap choroby oraz jej przyczyny. Czasem leki wystarczą, by złagodzić ból. Lekarz może przepisać pacjentce:
-
środki przeciwbólowe, takie jak paracetamol,
-
antybiotyki, jeśli w okolicy miednicy mniejszej występuje stan zapalny,
-
leki hormonalne — na przykład środki antykoncepcyjne,
-
leki przeciwdepresyjne — jeśli u pacjentki stwierdzono dolegliwości o podłożu psychosomatycznym.
-
W przypadku braku poprawy po leczeniu zachowawczym wykonuje się laparoskopię zwiadowczą lub połączoną z usunięciem ewentualnych zmian