Nadreaktywność pęcherza moczowego (OBS, OAB) to schorzenie bardziej powszechne niż nam się wydaje. Okazuje się, że może na nie cierpieć nawet 20% dorosłych osób. Jakie są jego objawy i sposoby leczenia? Dowiesz się z naszego artykułu!
Jaką pojemność ma pęcherz?
Pęcherz moczowy jest organem układu moczowego, który ma zdolność do znacznego rozszerzania się oraz aktywnego usuwania zgromadzonego moczu, czyli mikcji. Jest to workowaty twór zbudowany z mięśni, znajdujący się w dolnej części jamy brzusznej. Ma on pojemność od 300 do 500 ml — w skrajnych przypadkach do 1 l.
Jak pracuje zdrowy pęcherz?
Mięśnie pęcherza są plastyczne, co oznacza, że zmieniają swoje właściwości w zależności od stopnia wypełnienia. Na początku, podczas napełniania pęcherza, mięśnie napinają się, co powoduje lekkie parcie na mocz odczuwane przez osobę. W miarę zwiększania objętości pęcherza, ich napięcie się zmniejsza, a potrzeba oddania moczu staje się mniej odczuwalna. Ciśnienie w pęcherzu utrzymuje się na stałym poziomie.
Jednak po przekroczeniu pewnej objętości, zazwyczaj około 400 ml, ciśnienie w pęcherzu zaczyna wzrastać, a specjalne włókna nerwowe wrażliwe na rozciąganie przekazują impulsy do mózgu. Sygnał ten jest interpretowany jako potrzeba opróżnienia pęcherza.
Nadreaktywność pęcherza moczowego — co to jest?
Nadreaktywność pęcherza moczowego to choroba, w której reakcja pęcherza na napełnianie się moczem jest nieprawidłowa. Oznacza to, że sygnały informujące nas o wypełnieniu pęcherza pojawiają się nagle i są bardzo naglące. Natychmiast trzeba poszukać toalety w celu opróżnienia go.
Pęcherz nadreaktywny — pojęcia
Warto zapoznać się z kilkoma pojęciami, które mogą pojawiać się podczas rozmów z lekarzem lub zasięgania informacji o chorobie.
-
nokturia — nocne wstawanie do toalety, przynajmniej 2 razy w ciągu nocy,
-
częstomocz — oddawanie moczu powyżej 8 razy dziennie,
-
parcie naglące — zwiększona wrażliwość pęcherza, która powoduje odczucie potrzeby oddania moczu, nawet przy niewielkim stopniu jego wypełnienia,
-
nadreaktywność wypieracza — już podczas wstępnej fazy napełniania pęcherza, mięśnie gładkie wypieracza kurczą się.
Skąd bierze się nadreaktywność pęcherza?
Nadreaktywność pęcherza moczowego objawy są spowodowane zaburzeniami neurologicznymi nerwów odpowiedzialnych za prawidłowe funkcjonowanie układu moczowego. Czym mogą być one powodowane? Uszkodzeniami w obrębie rdzenia kręgowego, nieprawidłowym połączeniem nerwów z mięśniami oraz zaburzeniami czuciowymi. Często te objawy mogą również występować w przebiegu chorób przewlekłych, takich jak niekontrolowana cukrzyca, zespół jelita nadreaktywnego, stwardnienie rozsiane, choroba Parkinsona czy choroba Alzheimera.
Czy choroba może pojawić się wraz z wiekiem?
Częstość występowania objawów pęcherza nadreaktywnego zwiększa się wraz z wiekiem. Istnieje kilka czynników sprzyjających pojawieniu się tych objawów: menopauza u kobiet, przerost prostaty u mężczyzn, zaparcia, niektóre leki, stres oraz brak aktywności fizycznej.
Nadreaktywność pęcherza moczowego objawy
Pęcherz nadreaktywny, mimo że nie zagraża życiu pacjentów, jest uciążliwą chorobą — zwłaszcza jeśli towarzyszy jej nietrzymanie moczu. Każdy z objawów: naglące parcia na mocz, częstomocz, nocne oddawanie moczu i nietrzymanie moczu powinien skłaniać do wizyty u lekarza rodzinnego. Należy ponadto pamiętać o symptomach alarmowych, które mogą sugerować chorobę układu moczowego. Należą do nich: gorączka, ból, krwiomocz, utrata masy ciała.
Nadreaktywność pęcherza moczowego leczenie — do jakiego lekarza iść?
Postawienie diagnozy często wymaga współpracy lekarzy różnych specjalności, takich jak lekarz rodziny, internista, ginekolog i urolog. Lekarz rodziny, który jest zazwyczaj pierwszym punktem kontaktu pacjenta, do którego pacjent się zgłasza, przeprowadza wywiad, zadając odpowiednie pytania mające na celu ustalenie wstępnego rozpoznania.
Jak przebiega leczenie pęcherza nadreaktywnego?
Nadreaktywność pęcherza moczowego leczenie wymaga połączenia kilku metod. Pierwszym krokiem jest modyfikacja stylu życia, a następnie trening pęcherza w połączeniu z farmakologią. Są również dostępne takie metody jak elektromodulacja czy nawet leczenie chirurgiczne.
Zmiana trybu życia
Kilka ważnych wytycznych to: ograniczenie kofeiny, alkoholu i napojów gazowanych; odpowiednia higiena i unikanie infekcji; rzucenie palenia; redukcja masy ciała; dieta bogata w błonnik; odpowiednia ilość wody pita codziennie; regularna aktywność fizyczna.
Ćwiczenie mięśni
Lekarze zalecają metody behawioralne w przypadku umiarkowanie nasilonych objawów towarzyszących pęcherzowi nadreaktywnemu. Polegają one na nauce odpowiednich reakcji w trakcie oddawania moczu i dążą do przywrócenia prawidłowego rytmu mikcji, czyli regularnych i ustalonych interwałów pomiędzy oddawaniami moczu. Ćwiczenia mają na celu zwiększenie pojemności pęcherza poprzez ćwiczenia, które polegają na stopniowym wydłużaniu czasu między kolejnymi mikcjami.
Leki przy nadreaktywności pęcherza
Zmiana stylu życia i ćwiczenia powinny być uzupełnione farmakoterapią. Współczesne leki przeciwdziałające temu schorzeniu opierają się na różnych substancjach czynnych, takich jak oksybutynina, darifenacyna, solifenacyna, tolterodyna, trospium, fezoteradyna. Terapia farmakologiczna może być uzupełniona innymi substancjami wspomagającymi leczenie, na przykład trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi zawierającymi imipraminę lub doksepina, estrogenami, lekami o działaniu adrenergicznym, takimi jak tamsulozyna czy doksazosyna, oraz lekami podawanymi dopęcherzowo z oksybutyniną. W farmakologicznym leczeniu OAB wprowadzono również nową opcję terapeutyczną, jaką jest mirabegron, będący antagonistą receptorów beta-3-adrenergicznych i stanowiący obecnie jedyną alternatywę dla leków antycholinergicznych.