Profilaktyka nowotworów dróg rodnych — jakie działania obejmuje?

Nowotwory układu rodnego to problem, który każdego roku dotyka tysiące kobiet. Schorzenia te mogą prowadzić nawet do śmierci, a ich leczenie jest bardzo trudne. To właśnie dlatego odpowiednio prowadzona profilaktyka nowotworowa dróg rodnych jest niezwykle istotna. Jakie działania obejmuje profilaktyka?

Nowotwory dróg rodnych

Według różnych szacunków choroby nowotworowe narządów płciowych to niemal połowa wszystkich nowotworów, z jakimi borykają się kobiety. Rozumie się przez to w szczególności raka, jajników czy macicy.

Niestety, sytuację dodatkowo pogarsza fakt, że dużą część tych schorzeń (w niektórych grupach jest to nawet kilkadziesiąt procent wszystkich przypadków) stanowią nowotwory złośliwe. Ich wyleczenie jest zadaniem wyjątkowo trudnym, a czasem nawet niemożliwym. Taki stan rzeczy oznacza, że wyjątkowo istotna staje się kwestia odpowiedniej profilaktyki. Podjęte z wyprzedzeniem działania pozwalają na zmniejszenie ryzyka wystąpienia choroby, a nawet jeśli ona wystąpi — podjęcie leczenia, zanim przemiany nowotworowe staną się nieodwracalne[1].

Nowotwór dróg rodnych oraz rak jajnika objawy

Istnieją różne odmiany nowotworów w obszarze kobiecych narządów rozrodczych. Wczesne objawy to między innymi ból w podbrzuszu czy krwawienie z dróg rodnych. Jeśli dodatkowo pojawi się obrzęk węzłów chłonnych , może to świadczyć o szybkim rozwoju choroby.

Sytuację dodatkowo komplikuje fakt, że zmiany nowotworowe w organizmie rozwijają się powoli, nie dając przy tym wyraźnych objawów. W efekcie choroba może się rozwijać, a pierwsze wyraźne oznaki pojawią się, gdy na leczenie będzie już zbyt późno. Taki stan rzeczy sprawia, że na znaczeniu zyskują różnego rodzaju badania (więcej informacji na ten temat znajduje się w dalszej części tekstu).

Do często występujących chorób należy również rak jajnika. Jeśli chodzi o kwestię "rak jajnika objawy", to sprawa jest o tyle skomplikowana, że większość objawów można potraktować jako symptomy innych problemów. Rozumie się przez to m.in. takie oznaki jak bóle w okolicach ud, wzdęcia oraz uczucie pełności. W związku z tym nowotwór jajnika jest szczególnie groźny.

Profilaktyka nowotworowa dróg rodnych. Jakie działania wchodzą w jej zakres?

Jeśli chodzi o profilaktykę chorób nowotworowych, podstawowym działaniem jest wykonywanie badań. Zalicza się tu między innymi badanie szyjki macicy, cytologię oraz USG. Oprócz tego dużym zainteresowaniem cieszą się tzw. markery nowotworowe. Dzięki tego typu badaniom można wykryć niepożądane zmiany w narządach rodnych kobiety oraz ocenić, czy wynikają one z pojawienia się nowotworu.

Warunkiem wczesnego wykrycia wielu nowotworów ginekologicznych są regularne badania okresowe [2] (badanie, cytologia szyjki macicy, USG, markery nowotworowe), na które kobiety z grup ryzyka powinny zgłaszać się przynajmniej raz w roku. Dotyczy to szczególnie kobiet młodych, po 30 roku życia (rak szyjki macicy) lub starszych poza okresem rozrodczym, u których często występują nowotwory narządu rodnego.

Jeśli chodzi o badania okresowe, to kluczem do sukcesu jest ich regularne wykonywanie. Częstotliwość ich przeprowadzania jest uzależniona m.in. od rodzaju badania. Generalnie jednak zaleca się, by były one przeprowadzane nie rzadziej niż raz w roku. Z rozwiązania tego powinny korzystać zarówno kobiety młode, jak i te, których okres rozrodczy już się zakończył.

Oprócz systematycznych badań okresowych warto skierować się do gabinetu lekarskiego także wówczas, gdy pojawiają się niepożądane objawy, zalicza się do nich na przykład krwawienie. Szczególną uwagę należy zwracać na krew pojawiającą się w okolicach narządów intymnych (w okresie pozamiesiączkowym). Nawet jeśli nie są to objawy nowotworu, krew może być objawem innych poważnych schorzeń.

Profilaktyka nowotworowa a zdrowy tryb życia

Czasem niedocenianym, ale w gruncie rzeczy bardzo ważnym aspektem w profilaktyce chorób nowotworowych jest właściwy tryb życia.

Przyjmuje się, że można zmniejszyć ryzyko wystąpienia choroby nowotworowej poprzez takie codzienne nawyki jak na przykład:

• znaczące zmniejszenie lub zaprzestanie palenia tytoniu. Taki stan rzeczy wynika stąd, że substancje znajdujące się w sumie papierosowym (w tym np. lotne związki organiczne) zwiększają ryzyko zachorowania na raka. Trzeba przy tym pamiętać, że ryzykowne jest również bierne palenie, czyli wdychanie dymu wypuszczanego przez osoby znajdujące się w pobliżu,

• aktywność ruchowa. Nie musi być to ciężki wysiłek; zaleca się przynajmniej regularne ćwiczenia fizyczne, w tym na przykład bieganie;

• ograniczenie napojów alkoholowych,

• spożywanie dużej ilości warzyw oraz owoców bogatych w cenne składniki odżywcze (witaminy A, B, C, E, potas, magnez itp.)[3].

Niektóre kwestie są od lat przedmiotem licznych dyskusji. Zalicza się do nich m.in. stosowanie antykoncepcji w postaci tabletek doustnych. Sytuacja jest skomplikowana, ponieważ niektóre środki antykoncepcyjne nie zwiększają ryzyka powstania nowotworów, ale w przypadku części specyfików istnieją takie podejrzenia.

Przypisy:
1. Aleksandra Słopiecka, Grażyna Wiraszka, Zachowania kobiet w zakresie profilaktyki chorób narządów płciowych, Wydawnictwo UR 2013
ISSN 2082-369X.

2. E. Zygadlewicz, M. Borek, B. ZboinaProfilaktyka chorób nowotworowych
układu rodnego i piersi, Acta Scientifica Academiae Ostroviensis nr 25, 2006, 113-115.

3. Profilaktyka nowotworów. Jak uniknąć raka?, 2017, Szpital w Nowym Sączu.